Sırasız Çıkış
Sırasız çıkış masada çok sık karşılaşılan bir durumdur. Bir oyuncunun sıra kendinde değil iken, yanlışlıkla bir kart oynamasıdır.
Önce Briç Yasalarının tarifine bakalım. Sonra hakem olarak ne yapılacağına ve son olarak da, bu durumda karar verecek oyunculara Larry Cohen’in ne tavsiyelerde bulunduğuna.
Yasa 53 sırasız çıkışın kabul edilmesi durumunu açıklar. Bu maddeye göre, On üçüncü löve her zaman düzeltilir. Deklaran ya da sırada ki defans oyuncusu bu çıkışı kabul ederse veya sıradaki oyuncu bu çıkış üzerine bir kart oynarsa, bu “sırasız çıkış” doğru kabul edilmiş olur ve oyun devam eder. 53A. Böyle bir kabul veya oyun yoksa, hakem çıkışın doğru elden yapılmasını ister.
Yasa 54 – YÜZÜ AÇIK SIRASIZ ATAK
Sırasız bir atağın yüzü açıldığında ve kusurlu oyuncunun ortağı yüzü kapalı atak ettiğinde, hakem yüzü kapalı atağın geri alınmasını ister. Bununla beraber:
A. Deklaran Elini Yere Açar
Yüzü açık sırasız ataktan sonra, deklaran elini yere açabilir ve yer olur. Eğer deklaran elini yere açmaya başlar ve bunu yaparken bir veya daha fazla kartını gösterirse, bütün elini yere açmak zorundadır. Yer deklaran olur.
B. Deklaran Atağı Kabul Eder
Bir defans oyuncusu yüzü açık sırasız atak yaptığında deklaran Yasa 53’de öngörüldüğü gibi usulsüz çıkışı kabul edebilir ve yer Yasa 41 hükümlerine göre elini yere açar.
1. O löveye ikinci kart deklaranın elinden oynanır.
2. Eğer deklaran löveye ikinci kartı yerden oynarsa, yerin kartı bir rönonsun düzeltilmesi dışında geri alınamaz.
C. Deklaran Atağı Kabul Etmek Zorundadır
Eğer deklaran yerin kartlarından herhangi birini görmüş olabilecek durumda ise (yerin artırım sırasında göstermiş olabileceği ve dolayısıyla Yasa 24’e tabi olan kartlar hariç) atağı kabul etmek zorundadır ve artırmaya göre deklaran olması gereken oyuncu, deklaran olur.
D. Deklaran Atağı Geri Çevirir
Deklaran defans oyuncusundan yüzü görünen sırasız atağını geri almasını isteyebilir. Bu durumda geri alınan kart majör cezalı kart olur ve Yasa 50D uygulanır.
E. Yanlış Tarafın Atağı
Oynayan tarafın bir üyesi bir atak yapmaya çalışırsa Yasa 24 (Artırım sırasında kart görülmesi ya da çıkılması) uygulanır.
YASA 24 – ARTIRIM SIRASINDA KART GÖRÜNMESİ VEYA ÇIKILMASI
Hakem, artırım sırasında, bir oyuncunun kendi hatası nedeniyle o oyuncunun elindeki bir veya birkaç kartın yüzlerinin oyuncunun ortağı tarafından görülebilecek konuma gelmiş bulunduğunu belirlerse, bu durumdaki her bir kartın artırım süreci bitene kadar masanın üzerinde açık bırakılmasını isteyecektir. Açık kartlardan edinilen bilgi kusursuz taraf için izinli ancak kusurlu taraf için izinsiz bilgidir. (Bkz. Yasa 16C)
A. Vaktinden Önce Çıkılmamış Küçük Kart
Bu onör düzeyinin altında tek bir kart ise ve vaktinden önce çıkılmamışsa, başka onarma yapılmaz. (Ancak bkz. aşağıda Madde E)
B. Onör Düzeyindeki Tek Kart veya Vaktinden Önce Çıkılmış Kart
Bu onör düzeyindeki tek bir kart veya vaktinden önce çıkılmış herhangi bir kart ise kusurlu oyuncunun ortağı konuşma sırası kendisine ilk geldiğinde pas geçmek zorundadır.
C. İki veya Daha Fazla Kartın Görünmesi
İki veya daha fazla kart görünmüşse, kusurlu oyuncunun ortağı konuşma sırası kendisine ilk geldiğinde pas geçmek zorundadır.
D. Deklaran Tarafı
Kusurlu oyuncunun sonradan deklaran veya yer olması durumunda görünmüş olan kartlar masadan alınarak ele geri konur.
E. Defans Tarafı
Artırmanın sonunda kusurlu oyuncunun defansta kalması halinde, bu durumdaki her kart ayrı ayrı cezalı kart haline gelir. (Bkz. Yasalar 50 ve 51.)
Yasa 55 e göre, sırasız çıkışı yapan deklaran ise (kendi elinden ya da yerden), herhangi bir defans oyuncusu Yasa 53’te öngörüldüğü gibi çıkışı kabul edebilir veya geri alınmasını isteyebilir. Defans oyuncuları farklı seçimler yaparlarsa sıradaki defans oyuncusunun seçimi geçerli olur.
Deklaranın yanlış çıkışı geri alınması istenirse, deklaran çıkışı geri alıp doğru elden oynamak zorundadır. Ancak defansta olduğu gibi yanlış oynanan kartın “cezalı kart” olması durumu yoktur.
Yasa 56, defans oyuncusunun sırasız çıkışının kabul edilebileceğini, ancak kabul edilmez ise Yasa 50D ye göre “cezalı kart” olacağını belirtir.
Yasa 57, zamanından önce çıkış veya oyun olması halinde ne olacağını tarif eder.
A. Zamanından Önce Oyun veya Sonraki Löveye Çıkış
Bir defans oyuncusu, ortağı o löveye kart oynamadan önce sırasız olarak kart oynadığında veya bir sonraki löveye çıkış yaptığında, bu şekilde çıkılan veya oynanan kart majör cezalı karta dönüşür ve deklaran aşağıdaki seçeneklerden birini seçer. Deklaran:
1. Kusurlu oyuncunun ortağından oynanan renkteki en büyük kartını oynamasını isteyebilir veya
2. Kusurlu oyuncunun ortağından oynanan renkteki en küçük kartını oynamasını isteyebilir veya
3. Kusurlu oyuncunun ortağının, deklaran tarafından belirtilecek başka bir rengi oynamasını isteyebilir veya
4. Kusurlu oyuncunun ortağının, deklaran tarafından belirtilecek başka bir renkten bir kart oynamasını yasaklayabilir.
B. Kusurlu Oyuncunun Ortağı Düzeltmeyi Yerine Getirememektedir
Kusurlu oyuncunun ortağı deklaranın seçtiği düzeltmeyi yerine getiremediğinde, Yasa 59 uyarınca herhangi bir kartı oynayabilir.
C. Deklaran veya Yer Oynadı İse
1. Eğer deklaran her iki elden de oynamış durumda ise, defans oyuncusunun ortağından önce oynaması herhangi bir onarmaya tabi değildir. Ancak, deklaran bir kartın oynanmasını belirtmeden (veya başka şekilde işaret etmeden), o kart yerden oynanmış olarak kabul edilmez.
2. Eğer Yer, kendi iradesi ile, sağındaki rakipten önce bir kartı oynar veya oynanmasını önerecek şekilde tavır alırsa, defans oyuncusunun ortağından önce oynaması herhangi bir onarmaya tabi değildir.
3. Deklaran veya yer tarafından zamanından önce oynanan (löveye çıkış hariç) herhangi bir kart, oynanmış kart sayılır, ve eğer yasalara uygun kart ise geri alınamaz.
D. Sıra Sağdaki Oyuncudayken Zamanından Önce Oyun
Bir defans oyuncusu, sıra sağındaki oyuncudayken kart oynama girişiminde bulunursa (löveye çıkış hariç), Yasa 16 geçerli olabilir. Oynadığı kart yasal olarak o lövede oynanabilir durumda ise, o kart sırası geldiğinde oynanır, aksi takdirde o kart majör cezalı kart haline gelir.
Yasa 58, eş zamanlı çıkış veya oyunu tarif eder.
A. İki Oyuncunun Eşzamanlı Oyunu
Bir başka oyuncunun yasal çıkışı ya da oyunu ile eşzamanlı olarak yapılan bir çıkış ya da oyun, ondan sonra yapılmış sayılır.
B. Bir Elden Oynanan Eşzamanlı Kartlar
Bir oyuncu iki veya daha fazla kartı eşzamanlı olarak çıkar veya oynarsa:
1. Eğer yalnız bir kart görünmüşse, o kart oynanır; diğer bütün kartlar ele geri döner ve başka bir onarma yoktur.
2. Eğer birden fazla kart görünmüşse, kusurlu oyuncu oynamak istediği kartı belirtir; bu bir defans oyuncusuysa, görünen diğer her kart cezalı karta dönüşür.
3. Kusurlu oyuncu görünen bir kartını geri aldıktan sonra, bu kart üzerine daha sonra oynamış olan rakip kendi kartını geri alabilir ve bir onarma olmaksızın değiştirebilir.
4. Her iki taraf da sonraki löveye oynayıncaya kadar eşzamanlı oyun fark edilmemişse Yasa 67 uygulanır.
Yasa 59, eğer bir oyuncu (ceza uygulaması ile) kendinden istenen renkte kartı yok ise, yani bu oyunu gerçekleştiremiyor ise, yasal olan başka herhangi bir artı oynayabilir.
Yasa 60 ise, yasaya aykırı bir oyundan sonra ne olacağını tanımlar. Sıradaki oyuncu vaktinden önce oynanan kartın üzerine oynadığında onarma hakkını yitirir. Kusurlu tarafın ayrıca daha önceden cezalı kartı var ise, bunu ilk fırsatta oynama yükümlülüğü devam eder. Kusurlu tarafın ortağının düzeltme belirlenmeden önce oynaması, rakiplerinin haklarını etkilemez ve oynanan bu kartta onarmaya tabii olabilir.
+++
İlk atağın yanlış defans oyuncusu tarafından çıkılması üzerine masaya davet edilen hakem, deklarana (bu durumda sıradaki oyuncuya) şu beş alternatifi olduğunu söylemek durumundadır; [Ayrıca bakınız; Yasa 50 Cezalı Kart uygulamaları.]
”
a) Atağı kabul edebilirsiniz. Bu durumda iki seçeneğiniz vardır;
i) Elinizi dummy olarak yere açarsınız ve kontratı ortağınız oynar,
ii) Ortağınıza elini yer açmasını söylersiniz ve yeri inceledikten sonra ikinci oyuncu olarak kart verirsiniz. (Bu löveye yerden ikinci değil, dördüncü sırada kart verilir.)
b) Atağı kabul etmezsiniz. Yanlış çıkış yapılan kart majör cezalı kart olur ve masada yüzü açık olacak şekilde durur. Bu durumda üç seçeneğiniz var;
i) Solunuzdaki oyuncuya, kusurlu oyuncunun oynadığı rengi oynamasını istersiniz. Bu durumda cezalı kart kusurlu oyuncunun eline geri döner (cezası biter) ve başka ceza uygulanmaz.
ii) Solunuzdaki oyuncuya, kusurlu oyuncunun oynadığı rengi oynamamasını istersiniz. Bu durumda cezalı kart kusurlu oyuncunun eline geri döner (cezası biter) ve başka ceza uygulanmaz. Ancak bu rengi oynamama yaptırımı, el soldaki oyuncuda kaldığı sürece devam eder.
iii) Solunuzdaki oyuncuya rengi oynama ya da oynamama hakkında bir kısıtlama yapmazsınız. Majör cezalı kart yasalara uygun olarak masada kalmaya devam eder. Ancak solunuzdaki oyuncu her el tuttuğunda çıkış yapmadan yukarıdaki kısıtlamalar uygulanabilir.
Buna ortağınıza danışmadan kendi başınıza karar vereceksiniz.”
Bu hataya düşmemek adına oyunculara önerilenler;
- Atak yapmadan önce, sizin mi atak yapacağını sorabilirsiniz.
- Atak yapmadan önce konuşmalar ile ilgili açıklamalar isteyebilirsiniz. Ancak kartı yüzü açık şekilde masaya koyduktan sonra, tekrar sıra size gelene kadar soru soramazsınız.
- Atağı ortağınız yapacak iken, izinsiz bilgiye neden olacağı için, soru soramazsınız.
- Eğer skor yazma görevi sizde ise, önce atağı yapın sonra kontratı yazın.
- ACBL in uygulaması, ilk atağın masaya yüzü kapalı konmasıdır. Böylece sıra hatası var ise. cezasız düzeltme imkanı vardır.
- Hatalı bir durum var ise hemen, turnuva direktörünü çağırın.
+++
Larry Cohen ‘in karar verme durumunda olan oyunculara tavsiyesi şunlar;
Öncelikle, bu durumun sıklıkla karşılaşılabileceğini unutmayın. Nazik bir şekilde direktörü çağırın. Masanın hakimi sizmişsiniz gibi davranmayın! Masada acımasızlık, olumsuz duygular ve utanç verici bir durummuş gibi sıkıntılar olmamalıdır. Bu da, diğer hatalar gibi oyunun bir parçasıdır ve yasalara göre uygun bir prosedür izlenmelidir.
Direktör size 5 (evet 5!) opsiyonunuz olduğunu söyleyecektir. Sıklıkla bana “hangisini opsiyonu seçmeliyim?” diye sorulur. Buna tek ve net bir cevabım yok! Duruma göre değişebilir. Aşağıda her bir opsiyon neden seçilmeli ya da seçilmemeli ile ilgili düşüncelerimi bulacaksınız.
Opsiyon 1[a(i)] ; Atağı kabul edersiniz ve elinizi yere açarsınız. Siz dummy, ortağınız deklaran olarak kontratı oynar.
Artıları:
. Atak edilen renk/kart hoşunuza gitmiştir.
. Harry Goldwater (zamanında çok ünlü bir New Yorklu TD) kuralı der ki, “Eğer rakibiniz sıranın kimde olduğunu bilecek kadar akıllı değil ise, muhtemelen en iyi atağı da bulabilecek kadar akıllı değildir! Bu yüzden yanlış atağı kabul edin.”
. Ortağınızın sizden daha iyi oyuncudur.
Eksileri:
. Atak edilen renk/kart hoşunuza gitmemiştir.
. Ortağınız sizden daha kötü oyuncudur (ya da kötü günündedir).
Opsiyon 2[a(ii)]
Atağı kabul edersiniz ve dummynin elini yere açmasını istersiniz.
Artıları:
. Atak edilen renk/kart hoşunuza gitmiştir.
. Goldwater kuralı
Eksileri:
. Atak edilen renk/kart hoşunuza gitmemiştir.
. Her hangi bir kazancınız yoktur (daha sonra ki opsiyonlar ile kıyaslandı-ğında)
Opsiyon 3[b(i)] Atağı kabul etmezsiniz. Soldaki oyuncunun aynı rengi çıkmasını istersiniz. Cezalı kart ele geri döner ve başka ceza yoktur. Soldaki oyuncu o renkten istediği kartı oynayabilir ama ortağının cezalı kartından elde ettiği bilgiyi avantajına kullanmamak zorundadır. (Örneğin, ortağı yanlışlıkla Rua çıkmıştır. Bu Damı da vaat etmektedir. Elinde Vxxx varken, Valeyi çıkayım öyle ise diyemez)
Artısı:
. Kağıt elinize doğru oynanacaktır ve rengi size doğru oynanması avantaj yaratacaktır. Örneğin elinizde o renkten AD vardır.
Eksisi:
. İlk elden sonra ceza durumu kalkar.
. Eğer solunuzda bu renkten bir kart yoksa ceza ortadan kalkar, istediği rengi çıkar ve siz rengi doğru sayamadığınız için dövünürsünüz.
Opsiyon 4[b(ii)]
Atağı kabul etmezsiniz. Soldaki oyuncunun o rengi çıkmasını yasaklarsınız. Cezalı kart ele geri döner ve başka ceza yoktur. Soldaki oyuncu o renk dışındaki bir renkten istediği kartı oynayabilir ama ortağının cezalı kartından elde ettiği bilgiyi avantajına kullanmamak zorundadır. Bu durum el onda kaldığı sürece devam eder.
Artısı:
. Yanlışlıkla çıkılan renk sizi korkutmaktadır. Şimdilik bundan kurtulursunuz.
Eksisi:
. İlk elden sonra ceza durumu kalkar.
Opsiyon 5[b(iii)] Atağı kabul etmezsiniz. Solunuzdaki oyuncuyu atak rengi konusunda serbest bırakırsınız (şimdilik). Her el tuttuğunda yine cezayı uygulayabilirsiniz. Yanlış atak edilen kartın majör cezalı kart olarak masada durur.
Artısı:
. Daha sonra, bu cezalı kart sayesinde büyük avantaj elde edeceksinizdir.
Eksisi:
. Solunuzdaki oyuncuya istediği gibi oynamasına müsaade edersiniz.
+++
S.G. Johnston, seçeneğiniz opsiyona karar vermeden önce, şu hususların irdelenmesini öneriyor;
. Söz konusu sırasız atak neyi gösteriyor? Sıralı onörlerin tepesi mi? Dördüncüden mi çıkış? Bu bir doubleton ya da singleton olabilir mi?
. Deklarasyondan ortağınızın muhtemel eli hakkında ne biliyorsunuz? Ortağınızın eli kuvvetli mi? Tenace (Bitişik dizideki aradaki bir onörü eksik olan eg AD, RV) olabilir mi?
Örneğin, ortağınız oyunu 1NT ile açmıştır. Elinin sizinkinden daha kuvvetli olduğunu biliyorsunuzdur. Elinde AD ya da RV olabilir. Eğer atağın doubleton ya da dördüncüden olduğunu biliyorsanız, bırakın kontratı ortağınız oynasın. Elinizde gizli kalmış kuvvetler var ise, atağı kabul edin ama kendiniz oynayın.
Sırasız Çıkış Videosu (İngilizce)
