Ahmet Güngör, 1965 doğumlu ve serbest avukat. Uzun yıllardır Briç ile ilgilenmekte ve turnuvalarda yer almaktadır.
“ASAAPELRUAYASAYI”
Canım kardeşim, kanaatimce pek çok briç oyuncusu, sadece terimleri yanlış öğrendiği için iyi savunma yapamıyor!
“Apel”
“Defos”
“Preferansiyel”
“Preferansiyel apel”
“Preferansiyel defos”
“Lavinthal”
“Lavinthal Preferansiyel apel”
“Romen defos”
Aklıma bunlar geldi. Bu terimlerin tamamının değişik briççiler tarafından birbirinden farklı anlamlarda kullanıldığına defalarca tanık oldum. Hem de aynı sohbet ortamında. Aynı terimleri kullanarak briç konuşuyorlar, ama aynı terimi farklı anlamda kullanıyorlar ve doğal olarak anlaşamıyorlar. İlginç oluyor.
Canım kardeşim bilirsin, “dış mihraklar” diye bir laf vardır. Şu “dış mihraklar” lafını ömrüm boyunca duymuşumdur. Kimdir bunlar? Nerelerde toplaşırlar? Türkiye’nin kuyusunu kazmak için gizli gizli ne planlar yaparlar? Bu soruların cevaplarını hiçbir zaman öğrenemedik. Sadece hükümetin açıklama yapmakta zorlandığı bir durum ortaya çıkınca, işte dış mihraklar bu durumda ortaya çıkıyor, biliyoruz.
Ama Türk briçinin geri kalması için bir kısım “dış mihrakların” şu Fransızca terimleri Türk briçine soktukları aşikar!
BİRAZ DEFANS YAPALIM
Biz dış mihrakların kışkırtmalarına kapılmadan, mümkün olduğunca Türkçe ifadelerle nasıl bir savunma sistemi oynadığımızı ifade etmeye çalışalım.
Rakibin deklaran, bizim de defansta kaldığımız durumda, ataktan başlayarak tüm defans boyunca ortaklığımızın birbirine yolladığı bilgilerin tümüne “sinyal”, “sinyalleşme” diyeceğiz.
Temel defans sistemimiz; küçük apel, ters sayı, küçük direk defos, olarak ifade edilebilir. İster koz ister sanzatu kontratında olsun, sistem değişmez.
ATAKLAR
1- Elimizde bir rengin AR’sı varken, bu rengi atak etmek doğal olarak ilk tercihimiz olur. Ya, ortağa kup vermek mümkünse, kup vermek için; veya, ortakta bu rengin damı varsa hızlıca 3 löve alabilmek için bu rengi atak ederiz.
(Sanzatu kontratlarına R ataklarında ek bir özellik daha vardır. R atağı ortağından elinde varsa onör atmasını ister. As varsa alıp dönülür, dam veya vale varsa atılır, yoksa sayı verilir).
Bu renk elimizde 4 tane veya daha fazlaysa ortağa kup verme ihtimali olduğundan R ile başlarız ve ortaktan sayı vermesini isteriz. (RUAYA SAYI). Eğer ortakta dam olup olmadığını öğrenmek istiyorsak A ile başlarız. Ya, peş peşe 3 löve almak istiyoruzdur; veya damın ortakta olduğunu öğrenip, alttan ona geçip, başka bir rengi dönmesini istiyoruzdur. As ile başladığımızda ortak elinde dam olup olmadığı söyler. (ASA APEL).
2- Elimizde bir rengin RD’ı varsa, bu da yine atak etmeyi tercih edeceğimiz bir durumdur. Yine bu renk uzunsa, ortakta bu renkten kaç tane olduğunu öğrenmek isteriz. Bu sebeple yine R atak ederiz. Ortak bizim elimizde AR mı yoksa RD mı olduğunu bilemeyebilir. Ama R atak ettiğimiz için sayı verir. Eğer bu renge devam edip etmemeye karar vermek için ortaktan bilgi almak istiyorsak D atak ederiz. (Ortakta bu rengin Ası veya valesi varsa devam etmek isteriz). Ortak elinde A veya V varsa apel verir. (DAMA APEL).
RD’dan atak ettiğimizde, deklaranın elinde AVx kombinasyonu varsa mutlaka boşlayacaktır. Bu sebeple bu renge devam edip löve kaybına sebep olmamak için D atak edip ortakta A veya V var mı diye sormamız gerekir.
DV ile başlayan sekanslarda da, eğer atak edeceksek yine D ile atak ediyoruz. Bu durumda da ortak RD’dan mı yoksa, DV’den mi atak ettiğimizi bilemeyebilir. Ama bu sıkıntı sadece teorik düzeydedir. Masada hangi pozisyondan atak edildiği %99 çözülür. Ben bu güne kadar bu sebeple bir sorun yaşadığımı hatırlamıyorum.
3- Gerek koz gerekse sanzatu kontratlarına “KANTAR ATAK” yapıyoruz. Sanzatu oynarken kantar atak normal bir şeydir. Koz kontratlarına ise kırık sekanstan zaten atak yapmak istemeyiz. Ama, olur da bu kırık sekanstan atak yapacaksak, yine kantar sitiliyle atak yapıyoruz. (Bu renk ortağın konuştuğu renk olabilir, rakipler bütün diğer renkleri konuşmuş olabilirler veya başka değerlendirmelerle istisnaen de olsa bu kırık sekanstan atak etmek gerekebilir).
Bu sebeple V atak ettiğimizde üstünde onör olmaz. V109(x) veya V108(x) sekansın-dan atak etmişizdir. (Vx’den atak eder miyiz?)
Buraya kadar anlatılanlar hem koz hem sanzatu kontratları için aynen geçerlidir. Bir fark yoktur.
4- KOZ KONTRATLARINA yukarıda anlattığımız ataklardan birini yapamayacak bütün ataklarımız, “SAYISIYLA” dır. Tepesinde V’den küçük marka olan sekanslar varsa, yine sekans başını atak etmiyoruz! 1092 sekansından 2’liyi 1098 sekansından 8’liyi atak ederiz. 10932’den 3’lüyü, 109432’den yine 2’liyi atak ederiz. 1095432’den 5’liyi atak ederiz, vs. (KOZA ATAKLAR 3-5). Yani 3 taneden üçüncü, 4 taneden üçüncü; 5 taneden beşinci; 6 taneden üçüncü atak edilir. Onör içeren ve sekans olmayan bir renkten atak edeceksek, tabii yine sayısıyla atak ederiz. Küçük atalarımız onör vaat etmez. Onör olabilir de olmayabilir de.
Eğer ortağın deklere ettiği ve bizim de fit verdiğimiz bir rengi atak edeceksek, ARDV’den biri varsa yine sayısıyla atak ederiz. Eğer onör yoksa, en büyüğü atak ederiz. (top of nothing).
5- SANZATU KONTRATLARINA 2-4 ATAK EDİYORUZ. Bu ne demek? Eğer atak ettiğimiz renkten onör varsa 4. atak edilir. (KÜÇÜK ATAK ONÖR VAAT EDER). Yoksa 2. atak edilir. Onör diye kastettiğimiz ARD’dir. Burada Vale ve 10’lu onör sayılmaz. Ancak, V10xx(x) veya V9xx(x) gibi bir sekanstan atak ediyorsak, bu durumda onör var kabul ederek 4. atak edilir. Ama V862 vb. bir sekanstan 8’li atak edilir. Yine 10972’den 9’lu atak edilir.
Eğer 3 kartlı bir renkten atak yapmak durumundaysak, 1.’mi 2.’mi 3. mü atak edilmelidir?
Öncelikle şunu belirteyim ki; prensip olarak sanzatu kontratlarına iki kartlı bir renkten atak etmiyoruz. (Bu rengin ortakta 4 tane veya daha fazla olduğundan; deklaranda değil de, yerde, bu kartın sayısının 4 tane olduğundan eminsek ve atak yapacak daha iyi bir tercihimiz de yoksa bu özel durumda iki parçadan atak edilebilir. Briç hayatımda “ortağa açıldım” diye bir cümle kurmadım. Senin de bu saçma ve briçle alakası olmayan laf üzerine kafa yormayacağını biliyorum, canım kardeşim). Bu sebeple “top of nothing” çıktığımızda ortak, bu atak renginin 3 tane olduğunu bilir. Eğer onörsüz 4 tane veya daha fazla olsaydı, 2. atak ederdik.
Yani sanzatu kontratlarına onörsüz 3 karttan en büyüğünü atak ediyoruz.
ARD’den birini içeren 3 karttan ise en küçüğünü, yani 3.’yü atak ediyoruz. Bu durumda ortak 4 taneden atak ettiğimizi düşünüp yanlış bir defans kurabilir. Evet, böyle bir sakınca var. Ama, onör olup olmadığını söylemenin daha önemli olduğuna karar verdiğimiz için, bu şekilde atak yapıyoruz. Sanzatuya küçük atak ettiğimizde, ortak, onörümüz olduğunu bilmeli ama, 3 parçadan atak etmiş olabileceğimizi de öngörmeli.
Eğer ortağın deklere ettiği ve bizim de fit verdiğimiz veya vermediğimiz bir rengi atak edeceksek KOZA ATAK EDER GİBİ atak ederiz. Eğer onör altından atak etmiş isek, “smith echo” ile anlatırız.