Sık sık briç uzmanlarından, “İyi 13” ya da “Kötü 12” gibi sıfat eklenmiş puanları duyarsınız. Puan sayımından daha önemlisi, elin rölatif kuvvetinin nasıl değerlendirilmesi gerektiğini bilmektir. Eldeki kayıp lövelerin sayımının ve deklarasyonun gidişatına göre, kartların değerinin nasıl etkilenebileceğinden daha önceki yazılarda da bahsetmiştik. Kayıp ellerin hesabı konusunu bir sonra ki yazımıza bırakıp, elin iyi ya da kötü olmasını etkileyecek diğer faktörleri bu yazıda inceleyelim. Örneğin; aşağıdaki ellerden hangisini daha çok beğenirsiniz?
| El A (13 OP)
♠ R54 |
El B (12 OP)
♠ RVT8 |
El A’da 13 OP olmakla birlikte, onörler dağınık ve korumasızdır. Elde hiç 9lu ya da 10lu yoktur. Olabilecek en kötü dağılıma sahiptir. Bana göre kötü bir el olduğu için eli 12 puan olarak değerlendirmek gerekir.
El B’de ise, tüm onörler kendi renklerinde diğer onörler ile birliktedir. Elde bir çok 9lu ve 10lu vardır. Elde löve üretebilecek iki ana renk vardır. Elde 12 Op olmakla birlikte 13 hatta 14 puan olarak değerlendirilebilir kuvvette bir eldir.
Kesinlikle El B daha iyi bir eldir!
Deklarasyonun ilerleyen bölümünde, elinizi bir kez daha değerlendirmeniz gerebilir. Ona göre konuşmanızı sürdürüp sürdürmemeye karar verirsiniz. Şimdi eli değerlendirirken etkileyen faktörlere bakalım;
1) 10lular ve 9lular
Aşağıdaki iki dağılımdan, Sanzatu oyununda kaç el yapabileceğinizi düşünüyorsunuz?
i) ♣ R732 ii) ♣ DVT9
i) elinden ancak belki bir el alabilirken, ii) elinin bitişik onörlerden oluşmasından ötürü kesin 2 el alacaksınız.
Rengin bitişik onörlerden oluşması ve ara kağıtların mevcudiyeti, elin değerini artırır. Yukarıda verilen, El B deki ♦ AVT empasa imkan verecektir. Eğer ortağınızda üç küçük Karo var ise % 76 ihtimalle renkten 2 el alacaksınız. Eğer elde 10lu olmasa idi, yani AVx karşında üç küçük Karo var iken, 2 el alabilme ihtimali sadece %24 olacaktır.
Puan sayma yöntemi Valede biter. Ama biliyorsunuz ki Onluların da az da olsa bir değerleri vardır. Eli tekrar değerlendirirken bu hususu dikkate almalısınız. Aynı renkte, diğer onörlerle beraber olan 10lular yarım puanı hak ederler.
Şuna dikkat edin ki T43 şeklindeki bir elde 10lunun hiç bir değeri yok iken, RT3 şeklinde ise büyük fark vardır. Ortağınızda Dam ya da Vale varsa çok değerli bir kağıt olacaktır.
2) Şekil
En kötü el şekli 4-3-3-3 dağılımıdır. Bu tarz bir el, koz oynamak için hiç uygun değildir, çünkü kozdan yararlanacak bir kısalık yoktur. Bu şekildeki eller, Sanzatu oynarken de ekstra löve üretemediğinden çok arzulanan eller değildir. Ben 4-3-3-3 şekilli ellerde toplam puandan bir puan düşmeyi tercih ediyorum.
| El C
♠ R52 |
El D
♠ 73 |
El C’de 15 OP var, ama hiç ara kağıt yok ve 4-3-3-3 bir dağılım var. Bu elin değerini bir puan indirmekte fayda var.
El D’de ise tam tersi bir durum mevcut. 10lar ve 9 lar Asların yanında. Sanzatu oynanacak olur ise, elin değeri bir puan artar.
Şimdi bu elleri ortağının eli ile birlikte bakalım;
| El C
♠ R52 |
Ortağı
♠ AT84 |
| El D
♠ 73 |
Ortağı
♠ AT84 |
El C ile 3 NT kontratına gidenler, bir veya iki batacaklar. El D ile ise, muhtemelen 3 NT kontratı başarılabilecek.
Briç oyununda konuşmalar, tamamen eli değerlendirme ile ilintilidir. Yani El D’nin, El C’den daha iyi bir el olduğunu göremiyorsanız bir terslik var demektir!
Beş parça renklerin değerlendirilmesi;
Daha önce, faydalanabileceğiniz uzun bir renk için uzunluk puanı eklenebileceğini görmüştük. Ancak, zayıf bir uzunluğa ek bir puan verme fikrine karşıyım. Yani ortağın bu renkte bir şeyleri var ise, uzunluk puanı anlamlıdır. Örneğin, ♣ DT875 zayıf bir uzunluk olduğundan ekleme yapmayın. Sadece ortağınızda yardımcı olacak Trefl onörleri var ise, bu pozitif bir faktördür.
Bir diğer husus da, koz kontratı oynarken 5-4-3-1 dağılımın, 5-4-2-2 dağılımdan daha faydalı olduğunu hatırlatalım. Bu iki dağılımın onörlerinin aynı olduğunu varsayarsak, kayıp löve sayıları eşittir. Ama tek parçası olan el “iyi” iken, çift parçası olan el “kötüdür”.
3) Birlikteki Onörler
Şu iki rengi kıyaslayın;
♠ D43 ♠ R76
♥ RD4 ♥ 763
Pik renginden muhtemelen ancak bir el alacaksınız. Rakiplerdeki As, Rua ya da Damınızı ezmek için kullanılacak.
Halbuki Körden iki el almanız mümkün. % 50 ihtimalle ♥A, Rua Damdan önceki elde olacaktır. Eğer rengi Doğudan oynarsanız, Asa onör kaptırmazsınız. Tabii eğer As solda ise, Körden bir ele razı olacaksınız. Umarım onörlerin birlikte olmasının pozitif etkisini iyice anlamışsınızdır.
3 veya 4 korumasız (izole) onörünüz var ise, elinizi ” kötü” sınıfına çekin. Eğer onörleriniz bir arada ise, elinizi “iyi” kategorisine alın.
4) Ortağın Rengindeki Onörler
Korumasız onörlerin kötü olduğunu biliyoruz. ancak bu onörler ortağın renginde ise, özellikle de büyük onör ise çok değerli olabilir. Bu durum, elinizi “iyi” kategorisine çeker.
Batı: Doğu:
♠ 8432 ♠ R5
♥ AD32 ♥ R84
♦ 94 ♦ R53
♣ R82 ♣ AD963
Doğu 1 Trefl açar. Batı 1 Kör der. Doğu 1 NT.
İki el bir arada değerlendirildiğinde, dışarıda ki Kör dengesiz olsa bile (3-3 değil) , Trefl dengeli dağıldı ise (3-2), bu iki renkten 8 el almak mümkün. Eğer Pik ya da Karodan Rua ile bir el alınabilirse, kontratın Doğu tarafından oynanacağını da göz önüne alır isek, 9 ele ulaşmak kuvvetli bir ihtimal.
Eli biraz değiştirelim;
Batı: Doğu:
♠ R832 ♠ DV
♥ D932 ♥ R84
♦ A4 ♦ R53
♣ 842 ♣ AD963
Şimdi Batının eli korumasız onörlerden ötürü, değer kaybına uğradı. Bu el ile 8 el alınabilirse şükretmek lazım.
Eğer kısalığınız, ortağın renginde ise, yukarıdaki durumun tam tersine elin değeri düşer. Örneğin, sizde tek parça olan renk, ortağınızda AD876 şeklinde ise, bu rengi çakmak zorunda kalacağınızdan, ortağın Damı değersiz olacaktır. Benzer şekilde, sizde tek parça olan renkte, ortağınızın elinde RV876 var ise, ortağınızın bu renkteki puanları çöpe gidecek demektir. Onörlerin ziyan olmasının yanı sıra, rengin çakarak sağlanması da son derece zor olacaktır. Zira tek parça oynandıktan sonra üç kez karşı ele geçip, rengi çakmak gerekecektir.
Şu iki rengi kıyaslayın;
♠ 4 ♠ AD876
♥ R53 ♥ AD876
Kayıp löveleri sayarsanız, iki renkte de yok gibi. Ama Pik rengini sağlayabilmek için iki veya üç kez çakmak gerekecek iken, Kör renginin dengeli dağılması halinde tüm elleri almak mümkündür.
Bu yüzden elinizdeki kısalık ortağın renginde ise, elinizin değerini düşürün.
İyi / Kötü değerlendirmesinin kullanımı
Deklarasyon sırasında, puanların tam limitte olmasından ötürü kararsız mı kaldınız? Zon mu ilan edeyim davet mi yapayım diye mi düşünüyorsunuz? Ortağın davetini kabul mu edeyim, ret mi edeyim diye zorlanıyorsunuz? kayıp el sayımına göre yarım puanlık bir durumdan ötürü hangisi doğru diye bilemiyor musunuz? O zaman elinizi , iyi mi kötü mü diye yeniden değerlendirin.
Örnek;
| El E
♠ D52 |
El F
♠ 73 |
Ortağınız size 3 NT için davet yaptı. Kabul mü etmek lazım, ret mi?
El E’yi yukarıda ki kriterlere göre yeniden değerlendirdiğimizde “kötü” bir eldir. Bu nedenle pas demelisiniz.
El F ise, “iyi” kategorisinde, Bu yüzden daveti kabul edip, 3 NT deyin.
Eğer 12 OP ile oyun açtı iseniz, elinizi hiç bir zaman çıplak 12 puan olarak değerlendirmeme alışkanlığı edinin. Bu baştan saçma gelebilir ama, oyunu 1 minör açtıktan sonra, ortağınızın 1 majörüne 1 NT dediniz ve ortağınız 2 NT ile davet yaptı. Ne yapacaksınız?
Örneğin; aşağıdaki elleri açarsınız, ortağınız 1 Pik der. 1 NT demeniz üzerine 2 NT ile ortağınız davet yapar. Şimdi ne olacak?
| El G
♠ V3 |
El H
♠ 73 |
El G, “kötü” sınıfında pas.
El H, “iyi” sınıfında 3 NT.
Ortağın eli şöyle bir el ile davet etmiş olsun;
♠ RD54
♥ 765
♦ 8765
♣ AR
El G ile birlikte bakıldığında Pikten 2, Körden 1, Karodan 1 yada 2, Treflden 3 el alınabiliyor. Ancak en büyük tehlike, rakiplerin Kör atak etmesi. Böylece Körden verilecek 4 elin yan sıra, 2 elde Pik ve Karo Aslarından verilmesi olurdu.
El H de ise, Kör atağı Körden 2 el getirecektir. 5 Trefl ve 1 Pik ve 1 Karo alabilirseniz 9 ele ulaşacaksınız. Eğer rakip Kör atak etti ise, solunuzda 5 Kör olduğunu varsaymalısınız. “Tehlikeli” olan elde, eğer bir As var ise (iki As varsa batacaksınız) onu bir an önce düşürmeye çalışmalısınız. Böylece ihtiyaç duyduğunuz elleri alabilirsiniz. Daha sonra “tehlikesiz” el, Ası ile alsa bile dönecek Kör elinde kalmayacaktır!
“İyi Kötü” el değerlendirmesi, kayıp löve hesabında da işe yarar. Örneğin aşağıdaki elde ile ortağınız 1 Trefl açışına, 1 Pik dersiniz, ortağınız da 3 Pik (15-17) ile davet yapar. Ne diyeceksiniz?
♠ AVT43
♥ 84
♦ VT2
♣ D87
Elinizde 9 kayıp el var. Dam tek başına olduğundan yarım kayıp el daha eklemek gerekli. 9.5 kayıp ile daveti kabul etmemek gerekir. Ancak Damınız ortağın renginde, öyle ise o kayıp yarım puanı geri çekelim. Oyun açan ortağımızda Karo onörü var ise, bizim Vale Onluda çok işe yarar. Ayrıca ortak bizde 4 parça Pik olduğunu düşünüyor. Halbuki 5 parça. Öyle ise daveti kabul edelim.
Ortağın eli, davet yapacak elin minimumu şöyle bir el olabilirdi;
♠ AVT43 ♠ RD65
♥ 84 ♥ 976
♦ VT2 ♦ D
♣ D87 ♣ ARV54
Karo Damı hiç bir işe yaramamasına rağmen, çift renkte fit sayesinde düşük bir puan ile zon yapılacaktır. Rakiplere sadece 2 Kör ve 1 Karo lövesi verilir.
Bernard Magee
+++