Briçte defans yaparken karşılaşılan en önemli konu, “aktif defans” mı yapmalı yoksa “pasif defans” mı sorusudur. Aktif defanstan kast edilen, bir an önce alacakları almak, ya da riskli bir atak yapmak ya da ortakta onörler bulmayı umarak yeni bir renge saldırmak gibi, deklaranı zorlayıcı defansı tercih etmektir. Pasif defans ise, hiç riske girmeden deklaranın vereceği elleri defansa teslim etmesini bekleme taktiğidir.
Aşağıdaki örnekte, Doğuda oturuyorsunuz ve Pikten bir an önce 3 el almak istiyorsunuz.
____________♠ DT6
♠ ♠ RV5
Ortağınızda Ası bulmayı umarak ♠5 oynarsınız ve dağılım aşağıdaki gibi ise amacınıza ulaşırsınız.
____________♠ DT6
♠ A872 ♠ RV5
____________♠ 943
Batı As ile alıp küçük Pik döndüğünde yerin Damını makasa alırsınız. Ancak dağılım yukardaki gibi değil de aşağıdaki gibi ise, riske girmiş olursunuz ve bir el deklarana hediye edersiniz.
____________♠ DT6
♠ 98732 ♠ RV5
____________♠ A4
Deklaran eli yere çeker ve hiç bir zaman kazanamayacağı ♠T ile eli alır. Ayrıca kozlu oyunda 3.cü ele çakacağı için, artık Pikten defansa hiç el vermez. Halbuki pasif defansı tercih etse iseniz, Pik rengine hiç girmezsiniz ve deklaranın ya da ortağınızın oynamasını beklersiniz.
Diğer bir durum,
____________♠ RT6
♠ ♠ A83
Batı ♠2 oynar ve yerden ♠6 konur, siz de As ile atağı alırsınız. Şimdi, Sanzatu kontratlarında ortağın uzun Piklerini sağlamayı düşünebilirsiniz, ama bu oldukça pasif defans yaklaşımıdır. Atağın ikili olmasından ötürü, bu renkten “zengin” olmanız zor gözüküyor. Öte yandan, ortağın Pik tercihi bir ele mal olmuş olabilir ama, sizin bir kez daha Pik oynamanız durumu değiştirmeyecektir. Önce dağılımın aşağıdaki gibi olduğunu varsayalım;
____________♠ RT6
♠ V752 ♠ A83
____________♠ D94
Evet Batının Pik atağı, deklaranı hangi yöne empas yapacağı probleminden kurtarmış gözüküyor. Ama sizin “pasif defans” olarak bir kez daha Pik oynamanız, zararsız olacaktır!
Bir de dağılımın şöyle olduğunu varsayalım;
____________♠ RT6
♠ D952 ♠ A83
____________♠ V74
Şimdi Batının Pik atağı, daha da maliyetli oldu. Artık deklaran, Pikten kendi oynadığında hiç bir zaman alamayacağı ikinci eli de alacak hale geldi. Ancak yine de yanlış atak yeterli hasarı yaptığından sizin Pik oynamanız durumu değiştirmeyecektir. Burada şu hususu her zaman dikkate alın, yeni renge geçiş ortalama olarak %40 zamanda bir ele mal olur. Defans olarak ne kadar çok yeni renk denerseniz, el kaybetme riskiniz de o kadar çok artar. Hatta çok fazla yeni renk denemesi birden çok el kaybına da neden olabilir!
Öyle ise, “aktif mi”, “pasif mi” defans yapacağınıza nasıl karar vereceksiniz? En akılcı yol, yerdeki kağıtları incelemektir. Eğer yerde, deklaranın sağlayabileceği uzun ve güçlü bir renk var ise, deklaran bu renge elinden kayıp kağıtları kaçabileceğinden, defansın bir an önce alabileceğini alması gerekir.
____________Kuzey:
____________♠ ARDT5
____________♥ D754
____________♦ V3
____________♣ R2
Batı:
♠ V76
♥ 83
♦ RT865
♣ D85
Kuzey Güney
1♠ 2♥
4♥
Atak: ♦5
Ortak atağı As ile alıp ♦4 oynadığında, deklaran ♦D verir. Şu anda el hakkında ne biliyorsunuz ve nasıl defans yapmayı tercih edeceksiniz?
Şunu biliyorsunuz ki, ortakta dört parça, deklaranda ve yerde iki parça Karo var. Yoksa, onlu sizde iken, elindeki Damı yerin Valesi ile birlikte vermezdi. Artık Karo dönmek pasif defans sayılmaz! Zira deklaran hem elden hem yerden çakacak pozisyondadır.
Ama illa pasif defansı tercih edecekseniz, Pik ya da Koz oynamak size ekstra el kaybettirmez. Ortakta ♥Rx bile olsa, siz oynamasanız da deklaran bunu empasa alacak durumdadır. Ortakta ♥RV veya ♥AV var ise, deklaran sadece kozdan bir el kaybedecektir.
Ancak yerdeki uzun ve sağlam Pikler, bir an önce saldırmanız gerektiğini yani aktif defans yapmanız gerektiğini söylüyor. Eğer pasif davranırsanız, deklaran kozları hallettikten sonra, elindeki kayıpları Piklere atmaya başlayacak. Elinde kayıp olabilecek tek renk Trefl. Deklaranın elinde uzun Pik olması deklarasyondan ötürü mümkün görünmüyor. Öyle ise, hemen Trefl rengine saldırmalısınız!
♣5 oynamalısınız. Eğer yerden Rua konursa ve As Doğuda ise Dam alıcı kalır. Eğer Doğuda As ve Vale birlikte ise, sizin ♣5 oynamanızı onör vaat ediyor kabul edip As değil Valeyi koyabilir. Eğer Doğuda Axxx ve Güneyde Vxxx var ise, deklarana yanlış tahminde bulunma şansı vermiş olursunuz. Böyle bir durumda Dam ile renge başlarsanız, deklaran Treflden sadece bir el verir. Halbuki deklaran Asın sizde olmasından ötürü mecburen böyle oynadığınızı düşünebilir.
Ellerin dağılımı şöyle idi;
____________Kuzey:
____________♠ ARDT5
____________♥ D754
____________♦ V3
____________♣ R2
Batı: Doğu:
♠ V76 ♠ 932
♥ 83 ♥ T2
♦ RT865 ♦ A942
♣ D85 ♣ AV64
____________Güney:
____________♠ 84
____________♥ ARV96
____________♦ D7
____________♣ T973
Bu elle deklaranın yapabileceği hiç bir şey yoktur ve ilk dört eli verip batar. Halbuki, Trefl yerine diğer renkleri oynasa idiniz, kontrat çıkacaktı. Aslından deklaranın 5 Kör ve 5 Pik alıcısı vardı!
Daha ileri gitmeden dağılım farklı olsa idi ne olacağına da bakalım.
____________♣ R2
♣ D85 ♣ T9643
____________♣ AV7
İlk bakışta Trefl oynamanız Valeye el kaptırıyor gibi gözükmekle birlikte, yerin sağlam Piklerinden ötürü ♣V hiç bir zaman kayıp el değildi!
Ancak dağılım şöyle olsa idi, yine bir sıkıntı olacaktı;
____________♣ R2
♣ D85 ♣ AT964
____________♣ V73
Treflleri deklaran kendi oynaması halinde size iki el verecekti, halbuki siz oynayınca bir el alıyor oldu. Ama bir önceki durum gibi, yine yerden çakabilecek ya da Piklere kaçacağından, bu bir yanılgıdır. Yani defans olarak sizin bir an önce 2 Trefl alamazsanız zaten kontrat yapılabiliyor olacaktır!
Elde biraz değişiklik yapalım ve Batının alternatiflerine bakalım;
____________Kuzey:
____________♠ AR652
____________♥ DT74
____________♦ V3
____________♣ R2
Batı:
♠ DV97
♥ 8
♦ RT865
♣ D85
Kontrat yine 4 Kör. Defans yine ilk iki eli Karo As ve Rua ile alır. Şimdi Batı yine ♣5 mi oynamalı?
Soruyu cevaplamadan aktif ve pasif defans kavramını bir kere daha düşünelim. Aktif defans stratejisini tercih edeceksek, bir an önce 2 el alabilmek için Trefl saldırmalıyız. Ama bu oldukça riskli olacaktır. Halbuki, pasif defans stratejisini tercih edecek olursak, deklaranın bize iki eli vermesini bekleyeceğiz demektir. Piklerdeki değişikliğe dikkat edin. Önceki dağılımda deklaranın yerde 5 hazır Pik eli vardı. Halbuki şimdi Dam ve Vale sizde. Yani yerdeki beşinci Piki sağlayabilmek için iki kez Pike çakması gerekecek. Bu durumda pasif defans yapmak daha akıllıca olacak.
Şimdi, üçüncü Karoyu oynamak el çaka yer çaka olacağından, koz oynamak ise, Doğuda RVx ya da AVx gibi Koz onörleri olması halinde kötü olacaktır. En doğru hamle ♠D oynamaktır. Bu hamle deklarana seçenek bırakmaz. Ellerin dağılımı şu şekilde idi;
____________Kuzey:
____________♠ AR652
____________♥ DT74
____________♦ V3
____________♣ R2
Batı: Doğu:
♠ DV97 ♠ T3
♥ 8 ♥ 532
♦ RT865 ♦ A942
♣ D85 ♣ AT64
____________Güney:
____________♠ 84
____________♥ ARV96
____________♦ D7
____________♣ V973
Şuna dikkat edin ki, eğer ♣5 oynasa idiniz ve deklaran da doğru tercih olan yerden ♣2 koysa idi, Treflden ek bir el alabilecekti.
____________Kuzey:
____________♠ D752
____________♥ RV
____________♦ A8
____________♣ AV732
Batı: Doğu:
♠ ♠ RV
♥ ♥ AD754
♦ ♦ R94
♣ ♣ RT4
Kuzey Doğu Güney Batı
1♣ 1♥ 1♠ Pas
3♠ Pas 4♠ H.Pas
Atak: ♥6
Yerin Valesini Dam ile alırsınız. Deklaran ♥2 verir. İkinci elin Kör As ile alırken, deklarandan ♥3, Batıdan ♥8 ve yerden Rua gelir. Şimdi ne oynayacaksınız?
Kozdan bir el alacak olmanız ve Rualarınızın, yerin Aslarının arkasında olması iyi bir şey. Kontratı batırmak için ihtiyacınız, minör renklerin birinden bir el daha almak. Bu da ancak pasif defansla mümkün. Şimdi Karo ya da Trefl oynarsanız bir el hediye edeceksiniz. Koz oynamaya kalkarsanız da garanti eli buhar olacak. Tek şansınız Kör. Ortak ♥T986 ile, ♥6 atak etmezdi. Öyle ise, deklaranda bir Kör daha olduğunu varsayabilirsiniz. Üçüncü turda Kör oynamalısınız!
Ellerin dağılımı şöyle idi;
____________Kuzey:
____________♠ D752
____________♥ RV
____________♦ A8
____________♣ AV732
Batı: Doğu:
♠ 8 ♠ RV
♥ T86 ♥ AD754
♦ VT7632 ♦ R94
♣ 865 ♣ RT4
____________Güney:
____________♠ AT9643
____________♥ 932
____________♦ D5
____________♣ D9
Eğer Kör yerine, Treflden bir el alsam yeter diye düşünerek, Karo oynasa idiniz;
Deklaran önce Dam ile elden Alır sonra Karo As ile yere, Koz Ası ile ele gelip yere son Körü çaktırır ve eli size (Doğu) koz Ruası ile verir. Şu anda eller şu şekildedir;
____________Kuzey:
____________♠ 7
____________♥ –
____________♦ –
____________♣ AV732
Batı: Doğu:
♠ – ♠ –
♥ – ♥ 74
♦ T73 ♦ R
♣ 865 ♣ RT4
____________Güney:
____________♠ T964
____________♥ –
____________♦ –
____________♣ D9
Böyle bir durumda, Doğunun eli ile ne oynarsanız oynayın bütün elleri rakibiniz alır.
Briç oyunun en ilginç yönlerinden biri, dağılımdaki çok küçük bir değişiklik, taktiklerde büyük değişikliklere neden olabilmekte olmasıdır.
____________Kuzey:
____________♠ DV52
____________♥ RV
____________♦ A8
____________♣ AT732
Batı: Doğu:
♠ ♠ R7
♥ ♥ AD754
♦ ♦ R94
♣ ♣ RV4
Kontrat yine 4 Pik. İlk iki el aynı kağıtlar oynanıyor. Şimdi üçüncü tur Kör oynayarak pasif defans yapmanın kötü bir strateji olacağını görebiliyor musunuz?
Elinizin öncekine göre farkı, Treflden biraz daha güçlü ancak artık kozdan garanti bir el yok. Hatta muhtemelen kozdan el alamayacaksınız. Yani, pasif defans yapmak yanlış olacak zira sadece Treflden bir el kontratı batırmaya yetmeyecek! Karo Rua ile bir el alacaksınız gibi duruyor ama tekrar düşünün!
Deklaranın elinde;
- 2 parça Trefl varsa, üçüncüye çakarak yerin Trefllerine sağlayabilecek. Yani sizin Karo Ruaya sıra gelmeyecek.
- Trefl tek parça ise, yerin Trefllerini o kadar kolay sağlayamayacak ama sizin Trefl Rua da ele alamayacak demektir.
- Trefl üç parça ise ve ortakta Dx var ise, Treflden iki el almanız mümkün olacak. Bu durumda Karodan bir el fire vermek o kadar da mühim olmayacak.
Bu yüzden aktif defans yapmalısınız ve Karo oynamalısınız.
Ellerin dağılımı şöyle idi;
____________Kuzey:
____________♠ DV52
____________♥ RV
____________♦ A8
____________♣ AT732
Batı: Doğu:
♠ 8 ♠ R7
♥ T86 ♥ AD754
♦ DT7632 ♦ R94
♣ 865 ♣ RV4
____________Güney:
____________♠ AT9643
____________♥ 932
____________♦ V5
____________♣ D9
Siz Karo oynayınca, deklaran her iki minör renkten birer el vermekten kurtulamaz. Eğer pasif defansı tercih edip Kör oynasa idiniz, deklaran kolaylıkla kontratı yapacaktı. Önce Köre yerden çakar. Koz Damını oynar. Ruayı örtmemek daha doğrudur. Şimdi, deklaran yerden küçük Trefl oynar. Ruanız eli alır ama artık deklaran elden bir kez çakarak Treflleri toplayabilecek durumdadır.
Gelecek bölümde, Sanzatu kontratlarında aktif ve pasif defansı inceleyeceğiz.
Julian Pottage
+++